تأثیر قطره ی دیکلوفناک در مقایسه با قطره ی اشک مصنوعی قبل از عمل جراحی در کاهش درد پس از عمل cataract

مقدمه: جراحی آب مروارید یکی از شایع ترین جراحی های چشم می باشد. از عوارض شایع آن التهاب های پس از عمل، درد در حین و پس از عمل ناشی از خود عمل و فرایند التهاب ناشی از آن می باشد. از جمله داروهایی که می توان برای کاهش این عوارض استفاده کرد داروهای ضدالتهاب غیراستروییدی (non steroidal anti-inflammatory agents یا nsaid) موضعی مانند دیکلوفناک سدیم 1 درصد است. روش ها: این پژوهش یک مطالعه ی کارآزمایی بالینی دوسوکور تصادفی شده، بود که با هدف بررسی تأثیر قطره ی دیکلوفناک در مقایسه با قطره ی اشک مصنوعی قبل از عمل جراحی در کاهش درد پس از عمل cataract در بیماران مراجعه کننده به بیمارستان فیض در سال 91-1390 در شهر اصفهان انجام گردید. 88 بیمار واجد شرایط، به صورت تخصیص تصادفی به دو گروه 44 نفره تقسیم شدند. در گروه اول قبل از عمل قطره ی دیکلوفناک سدیم 1 درصد یک بار یک قطره و در گروه دوم از قطره ی اشک مصنوعی یک بار یک قطره در چشم مورد عمل استفاده گردید. با استفاده از مقیاس دیداری شدت درد (visual analog scale یا vas) میزان تأثیر هر کدام از این دو دارو بر شدت درد ارزیابی و سپس با هم مقایسه شد. در مورد میزان همکاری بیمار در حین عمل نیز از جراح نظرخواهی گردید و بر اساس معیار vas میانگین رضایتمندی جراح بیان شد. میزان نیاز دارو های آرام بخش مصرفی، داروهای مخدر مصرفی حین عمل و سایر موارد نظیر میزان مخدر مصرفی پس از عمل در پرسش نامه ثبت گردید. تعیین و مقایسه ی میزان خطر عمل جراحی بر اساس معیار asa (american society of anesthesiologists) نیز در دو گروه سنجیده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آماری 2 χ، mann-whitney u، ordinal regression و student-t استفاده شد. یافته ها: تفاوت معنی دار آماری در کاهش شدت درد در بین دو گروه به دست نیامد. همچنین میزان رضایتمندی جراح حین عمل جراحی از همکاری بیمار برابر بود. استفاده از قطره ی دیکلوفناک سدیم 1 درصد به طور معنی داری باعث کاهش مصرف کتامین شده بود، اما تأثیری بر میزان دوز مصرفی مخدر حین عمل جراحی و نیز در ریکاوری نداشت. میانگین نمره ی asa در گروهی که قطره ی دیکلوفناک دریافت کرده بودند، به طور معنی داری کمتر از گروهی بود که قطره ی اشک مصنوعی استفاده کرده بودند. نتیجه گیری: با توجه به یافته های این تحقیق، استفاده از قطره ی دیکلوفناک سدیم 1 درصد در مقایسه با قطره ی اشک مصنوعی در کاهش درد پس از عمل در بیماران تحت عمل جراحی cataract تأثیری نداشت.